Als horecaondernemer ben je misschien wel bekend met het begrip paracommercie. Het gaat hierbij om horeca-activiteiten van bijvoorbeeld sportkantines, schouwburgen en dorpshuizen, die horeca niet als hoofdactiviteit hebben (paracommerciële instellingen). Paracommercie is wellicht voor jou als horecaondernemer een doorn in het oog, omdat het lastig kan zijn hiermee te concurreren. Paracommerciële instellingen kunnen in veel gevallen namelijk aanspraak maken op gemeentelijke subsidies en beschikken doorgaans over veel vrijwilligers, wat leidt tot lagere personeelskosten en vaak lagere prijzen. Deze voordelen heb jij als horecaondernemer niet, maar gelukkig zijn er wettelijke regels om oneerlijke concurrentie te voorkomen. Handig om de belangrijkste regels op een rijtje te zetten en de opties te bespreken voor wanneer je vermoedt dat er sprake is van oneerlijke concurrentie.
De regels
In de Drank- en Horecawet zijn landelijke regels te vinden voor het schenken van alcohol. Op basis van deze wet moet ieder horecabedrijf dat alcohol verkoopt, dus ook de paracommerciële instelling, in het bezit zijn van een Drank- en Horecawetvergunning. Op het moment dat alcohol wordt geschonken, moet er ook een leidinggevende aanwezig zijn die de juiste kwalificaties heeft. Zo moet de leidinggevende tenminste eenentwintig jaar oud zijn, van goed levensgedrag zijn en voldoende kennis hebben van sociale hygiëne. Bij een paracommerciële instelling mag dit ook een barvrijwilliger zijn, die een leeftijd heeft van tenminste zestien jaar en instructie heeft gehad over sociale hygiëne. Indien een paracommerciële instelling barvrijwilligers inzet, is de instelling verplicht om hierover een registratie bij te houden.
Naast de landelijke wetgeving is elke gemeente verplicht om aanvullende regels vast te stellen, waaraan paracommerciële instellingen zich moeten houden. Deze regels moeten oneerlijke concurrentie in de gemeente voorkomen. Je vindt de regels in de gemeentelijke verordening. Het verschilt per gemeente hoe deze verordening heet, maar vaak staan de regels in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) of in een Verordening Paracommercie of de Horecaverordening.
Uit die gemeentelijke regels volgt in ieder geval dat de paracommerciële instellingen zich moeten houden aan afwijkende schenktijden en regels voor bijeenkomsten van persoonlijke aard. Bijeenkomsten van persoonlijke aard zijn bijeenkomsten die niet direct verband houden met de hoofdactiviteit van paracommerciële instelling. Denk bijvoorbeeld aan een bruiloft in de kantine van de voetbalvereniging. Op bijeenkomsten van persoonlijke aard mag in de meeste gevallen geen alcohol worden geschonken. Indien een bijeenkomst niet van persoonlijke aard is, gelden de striktere regels niet. Zo mag een voetbalvereniging bijvoorbeeld wel alcohol schenken op een feestje ter gelegenheid van een kampioenschap of ter ere van een jubileum.
Indien je vermoedt dat een paracommerciële instelling bij jou in de gemeente de regels overtreedt, kan je dit melden bij branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland (KHN). Je kan ook direct contact opnemen met de gemeente. De praktijk leert ons dat het zinvol kan zijn wanneer je in actie komt tegen zulke overtredingen. Het naleven van de horecaregels heeft voor gemeenten een hoge prioriteit. De volgende casus laat dit zien.
Hollandse Avond in Deventer
Een voetbalvereniging in Deventer organiseerde in 2016 een drietal ‘Hollandse Avonden’. Zoals de naam al doet vermoeden, waren dit feestjes met Nederlandstalige muziek waar alcohol werd geschonken. De voetbalvereniging kondigde deze feestjes aan op de website. Kaarten waren vrij te verkrijgen op de vereniging en bij de plaatselijke snackbar.
De KHN krijgt lucht van het feest en waarschuwt de gemeente. Volgens de gemeentelijke regels zijn dergelijke commerciële feestjes in de meeste gevallen namelijk niet toegestaan. Feestjes zijn alleen toegestaan wanneer zij in besloten kring plaatsvinden: bijvoorbeeld voor leden en oud-leden.
“…wanneer met de derde Hollandse Avond opnieuw de regels worden overtreden, zal de voetbalvereniging een boete krijgen van € 10.000!”
Het gemeentebestuur van Deventer besluit werk te maken van deze melding en stuurt er een BOA (een buitengewoon opsporingsambtenaar als handhaver van de gemeente) op uit om bij de snackbar twee kaartjes te kopen. Normaal dragen BOA’s een uniform (denk aan parkeerwachters), maar om argwaan te voorkomen draagt de BOA in dit geval burgerkleding. Daarop gaan twee BOA’s, wederom in burgerkleding, naar de eerste Hollandse Avond om polshoogte te nemen. Op vertoon van hun kaartjes komen zij ook zonder problemen binnen op het feest en constateren dat er alcohol wordt geschonken. De voetbalvereniging overtreedt de regels.
Toen hetzelfde zich herhaalde bij de tweede Hollandse Avond, gaf het gemeentebestuur de voetbalvereniging een waarschuwing: wanneer met de derde Hollandse Avond opnieuw de regels worden overtreden, zal de voetbalvereniging een boete krijgen van € 10.000(!). Desondanks laat de voetbalvereniging de derde Hollandse Avond doorgaan. Aanleiding voor het gemeentebestuur om de boete op te leggen. Later zal blijken dat de gemeente een procedurele fout heeft gemaakt, waardoor de boete moet worden ingetrokken. Voor de voetbalvereniging een geluk bij een ongeluk, maar normaal gesproken hadden ze moeten betalen!
Tot slot
Op het overtreden van de regels staan forse boetes. De voetbalvereniging zal in het vervolg wel twee keer nadenken voordat zij weer zo’n feestje organiseren. De les die uit dit alles getrokken kan worden, is dat paracommercie niet gevrijwaard is van alle regels. Sla er dus eens de gemeentelijke regelgeving op na en kom vooral in actie wanneer je een vermoeden van oneerlijke concurrentie hebt. De praktijk laat zien dat dit kan lonen.
Deze bijdrage is geschreven door Michèl Kaptein (links op de foto). Hij is werkzaam bij Catch Legal, dat bestaat uit een team van gedreven juristen. Op het gebied van horeca bezit Catch Legal veel expertise en op dit vlak staan ze horecaondernemers dagelijks bij. Meer info: www.catchlegal.nl
Klik hier voor de overige bijdragen van Catch Legal