Consumenten winkelen steeds vaker online en zijn minder vaak in winkelstraten te vinden. Tijdens een dagje uit is het winkelend publiek op zoek naar een 'totaalbeleving' en wordt de keuze voor een horecagelegenheid in toenemende mate bepaald door de sfeer, de beleving en het aanbod. Als horecaondernemer heb je misschien ook wel de behoefte om in te spelen op de veranderende vraag van consumenten, maar je loopt tegen de beperkingen in de huidige wet- en regelgeving aan. Mengvormen van horeca en detailhandel (b lurring) worden bovendien door leden van de Tweede Kamer gezien als de oplossing om een winkelgebied leefbaar en vitaal te houden. Op dit moment staat de Drank- en Horecawet nog in de weg om een standaardconcept zoals het aanbieden van énkel horeca of detailhandel te verruilen voor een concept met een gemengd aanbod.
Sinds de zomer van 2018 ligt er een initiatiefwetsvoorstel om de Drank- en Horecawet op dit punt aan te passen. Wat ligt er met dit wetsvoorstel voor jouw onderneming in het verschiet?
Mengvormen van horeca en detailhandel: blurring-pilot
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft in 2016 een pilot uitgevoerd waarbij ondernemers de ruimte kregen om méér te doen dan de DHW op dit moment toestaat. De VNG spreekt van een succes, aangezien ondernemers de beleving in hun zaak kunnen vergroten. De Koninklijke Horeca Nederland is minder enthousiast. De branchevereniging ziet een gevaar voor de volksgezondheid en openbare orde als gevolg van een wildgroei aan het verstrekken van alcoholhoudende drank.
Hoe zit het nu?
Er zijn grofweg twee vormen van (nu nog verboden) mengvormen te onderscheiden. Enerzijds het verkopen van detailhandelswaren in een horecabedrijf vanuit dezelfde ruimte waar óók alcoholhoudende dranken worden geserveerd. Anderzijds het serveren van alcoholhoudende drank in een detailhandelsbedrijf.
Horecabedrijven hebben op grond van artikel 3 van de DHW een vergunning nodig om alcoholhoudende dranken te serveren. Op grond van de huidige DHW is het verboden om bijvoorbeeld aanverwante producten te verkopen in dezelfde ruimte als waar drank wordt geschonken en ook de verkoop van een gesloten fles alcoholhoudende drank is niet toegestaan. Het is van oudsher een van de doelen van de DHW om de combinatie van winkelnering en alcoholverstrekking voor het gebruik ter plaatse te verbieden. Weliswaar zijn de mogelijkheden met een wijziging in 1998 verruimd, maar nu blijkt dat deze regels misschien wel nog verder opgerekt moeten worden.
Wat gaat er veranderen?
Met de voorgestelde wetswijziging worden de mogelijkheden met een DHW-vergunning ruimer. De scherpe scheiding tussen horeca en detailhandel moet hiermee verdwijnen. Voor de horecaondernemer wordt het mogelijk om nevenactiviteiten te exploiteren in dezelfde ruimte als waar alcoholhoudende drank wordt geschonken. Hiervoor moet dan een verzoek worden ingediend om de DHW-vergunning aan te passen of moet een nieuwe (zogenaamde) combinatievergunning worden aangevraagd. Bij nevenactiviteiten kun je denken aan de verkoop van gesloten flessen alcoholhoudende drank, servies of schilderijen, maar ook van huisgemaakte delicatessen.
Zoals het er nu uitziet, worden er geen beperkingen opgelegd aan het verrichten van het soort nevenactiviteit. Er zijn wel voorwaarden verbonden aan de combinatievergunning: de hoofdfunctie van het horecabedrijf moet behouden blijven en er zullen voorschriften worden opgelegd die de verhouding tussen de hoofdactiviteit en de nevenactiviteit regelen. Zoals een voorschrift dat regelt hoe groot het maximale percentage van de totale omzet mag zijn dat wordt gegenereerd met de nevenactiviteit of hoeveel vierkante meter vloeroppervlak beschikbaar mag worden gesteld aan de nevenactiviteit.
De andere kant van de medaille is dat het voor detailhandelsbedrijven ook mogelijk wordt om alcoholhoudende drank te verstrekken. Maar zij zijn uiteraard(!), net als horecaondernemers, gebonden aan de regels die de DHW aan het verstrekken van alcoholhoudende drank voorschrijft. Zo zal er altijd een leidinggevende aanwezig moeten zijn, moet er worden beschikt over voldoende kennis en inzicht over sociale hygiëne en moet het toepassen van leeftijdgrenzen bij het vertrekken van alcoholhoudende dranken worden gewaarborgd. De strenge eisen die voor horecaondernemers gelden, zullen dus óók gelden voor detaillisten die alcoholhoudende drank willen gaan verstrekken. Dit is niet alleen nodig met het oog op de volksgezondheid en de openbare orde, maar ook om te voorkomen dat de nieuwe regels oneerlijke concurrentie in de hand werken.
Zijn we er dan?
Met het aanpassen van de DHW zijn we er nog niet. Gemeenten moeten mogelijk ook de nodige aanpassingen doen, zodat gebruik kan worden gemaakt van de ruimte die de wet gaat bieden. Het zal in veel gevallen nodig zijn om het bestemmingsplan aan te passen of om toestemming te geven om hiervan af te wijken. Het is op grond van het bestemmingsplan vaak niet toegestaan om detailhandel te exploiteren in een ruimte met een horecabestemming en andersom. Daarnaast kunnen ook contractuele voorwaarden in de huurovereenkomst een belemmering vormen.
Toekomstmuziek
Blurring biedt voor de horecaondernemer kansen om een gevarieerder aanbod aan te bieden en op die manier wellicht (meer) klanten te kunnen binden. Natuurlijk zitten daar voor- en nadelen aan. Belangrijk is wel dat met duidelijke regelgeving iedereen weet waar ze aan toe zijn. Daarnaast lijkt het erop dat met de nieuwe wet wordt gewaarborgd dat detaillisten niet zomaar alcoholhoudende drank kunnen gaan verstrekken.
Daar voor is het nog wel afwachten of, en zo ja wanneer, dit wetsvoorstel de eindstreep gaat halen. Zolang de wet nog niet is aangenomen, zal een strikte scheiding van horeca en detailhandel dus wel moeten worden nageleefd.
Deze bijdrage is geschreven door Tanne van Wissen (rechts op de foto). Zij is werkzaam bij Catch Legal, dat bestaat uit een team van gedreven juristen. Op het gebied van horeca bezit Catch Legal veel expertise en op dit vlak staan ze horecaondernemers dagelijks bij. Meer info: www.catchlegal.nl
Klik hier voor de overige bijdragen van Catch Legal
