Zeven tips voor een gezond ondernemersbrein

Horecaondernemer worden gaat niet over een nacht ijs. De zoektocht naar een geschikte locatie, het concept ontwikkelen, het team samenstellen en de financiering rond krijgen is een lang en intensief traject. Wat vaak vergeten wordt is de mentale gezondheid die van groot belang is in het ondernemersbrein. Paul van Hartevelt is jurist, organisatieadviseur en psycholoog en zorgt ervoor dat (startende) ondernemers mentaal gezond blijven. In dit artikel geeft hij zeven tips.

1. Maak iemand de baas

“In de horeca is de VOF een populaire rechtsvorm. Twee of meerdere vennoten zijn eigenaar van de onderneming. Zolang het bedrijf gezond is, er winst wordt gemaakt en er succes is, is er niet veel aan de hand. Maar zodra het tegenzit begint vaak het vingerwijzen. Maak heldere afspraken over verantwoordelijkheden. Een horecabedrijf starten begint vaak vol energie en er wordt relatief weinig rekening gehouden met wat er gebeurt als het misgaat. Door verantwoordelijkheden vast te laten leggen is er duidelijkheid. Ook wanneer het misgaat. Dat zorgt voor rust in het ondernemersbrein.”

2. Zoek mentale ondersteuning

“Het is in de horeca gebruikelijk om een keer per maand bij de accountant te zitten om te kijken hoe de zaak er financieel voor staat. Dat is natuurlijk belangrijk om te kijken waar er eventueel bijgestuurd moet worden. Maar waar minder of weinig rekening mee wordt gehouden is het mentale welzijn. Het is belangrijk om naast een financiële update ook een mentale update te krijgen. Het is en blijft in de horeca een taboe om mentale hulp te zoeken, omdat het vaak als zwakte wordt gezien. Maar een gesprek zorgt juist voor nieuwe en heldere inzichten die je als persoon, en dus ook als ondernemer, verder helpen.”

3. Begin vanuit zekerheid

“Een onderneming starten is van zichzelf al stressvol genoeg. Houd er bij de financiering rekening mee dat je de eerste maanden geen winst of zelfs verlies draait. Zorg ervoor dat je het eerste jaar sowieso kunt overleven en schep daar een buffer voor. Na de feestelijke opening van je koffiezaak kan het de eerste weken nog geen storm lopen. Dat is niet gek, maar als er geen buffer is zorgt dit voor extra onzekerheid. Die extra stress zorgt er vaak voor dat er keuzes worden gemaakt op basis van die extra stress. En dat zijn vaak niet de juiste keuzes.”

4. Blijf realistisch

“Bij het starten van een horecaonderneming worden ook keuzes gemaakt voor de verschillende leveranciers en zij willen jou maar al te graag ‘helpen’. Die ‘hulp’ bieden ze alleen voor hun eigen gewin en niet omdat ze jou als startende ondernemer bepaalde kortingen zo graag gunnen. Neem dit soort advies altijd met een korreltje zout en laat je adviseren door je omgeving omtrent advies vanuit leveranciers. Beredeneer zakelijk en laat je niet inpakken door mooie praatjes. Behoud een bepaalde afstand.”

5. Goedkoop is duurkoop

“Het team samenstellen binnen de horeca is essentieel. In de huidige arbeidsmarkt is het al lastig genoeg om het team compleet te krijgen, maar als de ruimte er is bespaar dan niet op goed en ervaren personeel dat iets duurder is dan de jongeren en de studenten. Ze zorgen voor de juiste balans en dynamiek in het team, ook op de momenten dat jij er als eigenaar niet bij kan zijn. Dan moet er uiteraard een goede vervanger zijn. Het geeft jou als ondernemer de rust om ook de lange termijnvisie te bewaken en je minder met de waan van de dag te hoeven bezighouden. Een goede mix tussen jong en oud zorgt daarbovenop voor de juiste hiërarchie. Er moet iemand zijn die overwicht heeft op het team. Start niet met alleen maar studenten.”

6. Neem afstand

“Iedere onderneming kent een mindere periode. Voordat je als ondernemer in paniek raakt, is het verstandig om in de huid van een collega horecaondernemer te kruipen en te bedenken wat voor advies hij of zij jouw zaak zal geven. Mensen hebben de neiging om gevraagd en ongevraagd advies te geven, zo ook horecaondernemers. En door afstand te nemen creëer je een betere en kritischere blik op het bedrijf. Iedereen heeft blindspots die ervoor zorgen dat niet goed meer naar het eigen functioneren wordt gekeken. Laat je ook adviseren door buitenstaanders. Laat een neef of een vriend die niet vaak of nog nooit in de zaak is geweest een middag op het terras zitten en vraag hem of haar om je te voorzien van feedback.”

7. Sla niet op hol

“Gelukkig zijn er ook succesvolle periodes. Maar ook succes geeft stress want iedere ondernemer heeft een competitief karakter. Het moet beter. Hier zit echter ook een valkuil in, want succes wordt evenals een mindere periode, vaak bepaald door externe factoren waar je als ondernemer geen of nauwelijks grip op hebt. Vier succes en pluk laaghangend fruit, maar beredeneer ook terug naar je initiële doelen toen je startte als ondernemer. Het geeft goed inzicht in je successen en helpt je ook relativeren bij een mindere periode.”

Dit artikel maakt onderdeel uit van de Themamaand Starten en groeien in de horeca.