Den Bosch is niet alleen de hoofdstad van de provincie Noord-Brabant en bekend vanwege de Sint-Janskathedraal, maar voor fijnproevers vooral de stad van de Bossche bollen. De met chocolade omhulde ‘reuzensoezen’ zijn een must-have voor iedereen die de Bourgondische stad bezoekt.
Waar anders dan bij een van de beste bakkers van Den Bosch, Bakkerij Royal, stonden dagjesmensen tot voor kort nog in de rij om zo’n delicatesse te scoren. Nu een harde lockdown een feit is (we bezochten de lunchroom annex bakkerij net voor deze harde lockdown), blijven de toeristen voorlopig weg, zo denkt Jules Lauwerijssen, de eigenaar van Bakkerij Royal: “Ik verwachtte al dat de kerstvakantie rustig zou worden, maar de stad zal nu zeker uitgestorven zijn. We zijn al geconfronteerd met het wegvallen van tachtig procent van de omzet omdat we naast de bakkerij een lunchroom en een workshopruimte hebben. De horeca, de lunchroom dus, werd steeds belangrijker voor ons. Juist vanwege het hoge aantal toeristen en dagjesmensen in de stad. Het wegvallen van die 130 zitplekken in de lunchroom voel je natuurlijk in je portemonnee, net als de zware beperkingen die al langer gelden voor de workshops die we aanbieden in de workshopruimte.”
4000 borrelboxen bezorgd
Toch is Jules iemand die niet bij de pakken neer gaat zitten. Gelukkig heeft hij de bakkerswinkel nog, wat voordelen biedt. “We zijn meer vanuit de winkel gaan denken, zijn bestaande mogelijkheden gaan uitbreiden en kansen op nieuwe gebieden in gaan zetten. We hebben bijvoorbeeld heel goed ingespeeld op Moederdag en andere feestdagen, waarbij we heel veel pakketten hebben mogen verzenden en laten ophalen. Ook hebben we de samenwerking met lokale ondernemers gezocht, waarbij een mooie geschenkdoos is ontstaan, waarbij elk van de zes betrokken ondernemers een deel heeft geleverd. Deze borrelboxen hebben we mogen leveren bij de ‘drive-in’ diploma-uitreiking van het Koning Willem I College hier in de stad. We hebben in een periode van tien dagen zo’n 4000 boxen uit mogen leveren; dat was echt geweldig. Het heeft in totaal zo’n 30.000 euro omzet gerealiseerd, wat we uiteraard hebben verdeeld onder de betrokken ondernemers. En ook de kerstpakketten voor bedrijven hebben het heel goed gedaan, je ziet dat de lokale bedrijven ons echt een warm hart toedragen.”
De zomer was voor veel horecaondernemers een lichtpuntje, en voor de omzet boven verwachting goed. Jules: “Wij hebben van de gemeente de kans gekregen om, samen met drie restaurants, een terras in te richten op een vlonder. De gemeente was wel wat zenuwachtig daarover, maar het ging heel goed. Niemand heeft er misbruik van gemaakt en ook de buurt was positief. Eigenlijk was onze stad gezelliger dan ooit, dus ik hoop dat zoiets de volgende zomer weer kan.”
‘Hou je taai taai’
Nu de kerstpakketten zijn uitgeleverd, focust Jules zich op de ‘locals’; toeristen zijn er nu immers niet of nauwelijks vanwege de lockdown. “Daar word je als ondernemer natuurlijk weleens treurig van. Je werkt harder dan ooit, maar verzuipt nog net niet. Natuurlijk heb je geen andere keus en je moet creatief zijn om niet kopje onder te gaan. Het besef dat dit nog heel lang kan gaan duren zinkt nu wel in... Tijdens de eerste lockdown dacht iedereen dat het een kwestie van weken was, en werd er druk verbouwd en geschilderd, maar op dit durft niemand meer te investeren omdat alles erop gericht is om te overleven. Natuurlijk, omdat we de bakkerswinkel hebben, verkeren we in een wat luxere positie dan veel horecaondernemers die dat niet hebben. Rond Sinterklaas hebben we goede zaken gedaan, bijvoorbeeld met de enorme taaitaaipoppen, die we ‘hou je taai taai’ noemden. Daarvan hebben er 1400 aan bedrijven verkocht. Ook de chocolade liep heel goed. Maar nu is het moment aangebroken dat we ons weer vooral op de particulieren moeten richten, en dat is best spannend zonder de lunchroom en de workshops. We moeten maar hopen dat de mensen veel lokaal willen kopen, maar hebben mazzel met de doe-het-zelf pakketten die we aanbieden, zoals het pakket om thuis zelf Bossche bollen te kunnen maken, en de merchandise die we verkopen. Die pakketten liepen voorheen al goed, maar nu helemaal.”
Wie niet horen wil…
De sluiting van de winkels was, gezien de drukte in de steden, misschien wel onvermijdelijk. Maar hier had de horeca best een rol in kunnen spelen, denkt de ondernemer: “Het leek zo enorm druk in de binnenstad omdat de mensen buiten de winkels moesten wachten totdat ze toegelaten werden. Omdat de horeca dicht was, was er geen spreiding mogelijk en waren er ook al geen of weinig toiletten beschikbaar. Zonder horeca mis je toch heel veel vierkante meters rustruimte, dus dat heeft het straatbeeld, en de zichtbare drukte, zeker geen goed gedaan. Ik wil graag vooral positief blijven, maar het gemak waarmee onze horecasector opzij werd gezet maakt me wel een beetje boos. De steun is fijn, maar niet genoeg, waardoor pensioenen en spaargeldtegoeden worden aangesproken om bedrijven overeind te houden. Wat hou je over? Een bedrijf met schulden. De harde lockdown is wat dat betreft voor onze branche misschien wel goed; wij zijn namelijk afhankelijk van het gedrag van de Nederlanders; hun gedrag bepaalt of het aantal besmettingen omlaaggaat. Ik denk dat mensen het niet zo nauw nemen met de regels zo lang ze het niet zelf in de portemonnee voelen. Als iedereen maar naar kantoor was blijven gaan en was blijven winkelen, dan was het zeker niet mogelijk geweest om het aantal besmettingen terug te dringen. Zelf denk ik dat de horeca weer heel hard aantrekt als er weer meer mogelijk is, maar ook dat is afhankelijk van de voorwaarden die eraan gesteld worden. Is het met dertig man binnen, minder dan dat of juist meer? We zullen het zien, maar dat zal vast en zeker nog niet in januari zijn.”
Jules werkt ook samen met Social Deal, een bedrijf dat trouwens ook gevestigd is in Den Bosch. “Je kunt wel afgeven op de commissie die je afdraagt, maar ik zie het liever als marketingbudget dat je besteedt om meer te kunnen verkopen. Van onze high tea to-go zijn grote aantallen besteld, wel zo’n 4000 in totaal. De impact van zo’n deal moet je dus niet onderschatten. Daarnaast doen we heel veel met social media, zodat de mensen aan je blijven denken. Dat is zeker nu heel belangrijk. We doen dat nu wel iets anders dan voor de lockdown, want je doelgroep zit dichterbij. We delen daarom andere dingen op de socials, dus niet de plaatjes van Bossche bollen voor dagjesmensen en toeristen, maar meer producten voor de mensen uit Den Bosch.”
Online warenhuis
Lauwerijssen heeft zijn vaste personeelsleden in dienst kunnen houden, ondanks de crisis. “We hebben zes man in vaste dienst, en die heb ik weten te behouden. Het is wel even anders nu, want de barista staat nu bijvoorbeeld in de winkel of helpt met het lakken van meubilair. Je wordt door de omstandigheden gedwongen om dingen anders te doen, aan te pakken en bij te leren. Zo is het nu eenmaal.” Is er dan ook meer belangstelling voor de online workshops, nu iedereen thuiszit? “Er is best wel vraag naar, maar die vraag komt vooral vanuit bedrijven. De consument wil toch liever hier in de workshopruimte aan de slag gaan. De gemeente denkt nu ook best goed mee, want voor de winkeliers in de stad hebben ze een soort online warenhuis gemaakt, waar mensen thuis kunnen bestellen bij lokale ondernemers en het per fietskoerier kunnen laten bezorgen. Deze tijd staat echt in het teken van digitaal verleiden via verschillende kanalen. En daarbij is social media wel heel erg belangrijk.”