De horeca heeft het bijzonder zwaar. Noodlijdende ondernemers zijn naarstig op zoek naar perspectief, besparingen en nieuwe omzetstromen. Interne energie is volgens Sebastiaan Hooft - auteur van het boek ‘APK voor ondernemers’ en zelf een ondernemende duizendpoot - daarin ‘key’. “Horecaondernemers zijn doorpakkers en geneigd veel zelf te willen doen. Juist hulp vragen kan nu de nieuwe energie aanwakkeren.”
Hij spreekt en coacht regelmatig horecaondernemers en aan ideeën ontbreekt het zeker niet. Hooft merkt in die gesprekken dat hulp vragen en structuur vinden vaak de twee punten zijn waar ondernemers tegenaan lopen. “En het klinkt ontzettend cliché - ik weet het - maar de drie-eenheid slaap-voeding-beweging is essentieel in de strijd tegen stress. Tegenwoordig kunnen we alles monitoren aan de hand van data. Zet dat in. Activeer je slaapapp en maak schema’s van je voedingspatronen.”
Terug naar de eerste twee punten die Hooft noemt; hulp vragen en structuur brengen. Hooft werkt met het basisprincipe van ‘de mentoren’. Iedere ondernemer heeft in de loop der jaren een netwerk opgebouwd van mensen waar je als horecaondernemer advies aan hebt gevraagd. Volgens Hooft is het verstandig om een lijst te maken met mensen waar jij als horecaondernemer je oor te luisteren hebt gelegd over specifieke zaken die jij als ondernemer in het verleden miste. “Schrijf achter iedere naam de specifieke kennis van diegene. Dat kan kennis zijn op het gebied van fiscale zaken, efficiënt inkopen, conceptueel denken, HR-beleid… Alle aspecten van het ondernemerschap moeten aan de orde komen. Dit is de lijst met netwerk van mentoren.”
De lijst
Van groot belang is dat er op deze lijst van mentoren geen familieleden of vrienden staan. “Familieleden en vrienden zijn er om van je te houden en je te steunen en kunnen in die zin zakelijk geen mentor worden.” De namen die op de lijst overblijven, inclusief hun expertise, vormen de lijst van mentoren. Het kan zijn dat op deze lijst van mentoren een aspect binnen het ondernemerschap ontbreekt. “Zie dat als een vacature binnen jouw netwerk van mentoren. Het is zaak om actief op zoek te gaan naar iemand die het ontbrekende aspect beheerst.” De lijst van mentoren is compleet als ieder aspect ‘gecoverd’ is. “Ik heb zelf een lijst met acht mentoren. Voor de zomer en het najaar van 2020 stond mijn agenda vol met lezingen en evenementen. Halverwege maart werd alles gecanceld. Ik ben met al mijn mentoren in gesprek gegaan. Toen ik ze allemaal had gesproken werd het roer volledig omgegooid. Ik ging mij meer focussen op kleinere groepen en één-op-één-sessies.”
Al die adviezen van collega’s, zakenrelaties, toeleveranciers en horecaondernemers kunnen ontzettend uiteenlopen. Hoe krijg je als ondernemer al die adviezen voor jezelf concreet in een route die past bij jou? “Plannen is daarin essentieel. Op het moment dat je voor jezelf concreet hebt waar je naartoe wilt en hoe je het wilt gaan doen, zet je een aantal zaken op papier. Daarbij maak je onderscheid tussen taken en doelen. Iedere ochtend schrijf je drie taken op. Taken zijn concrete aspecten die je vrij snel kunt oppakken. Bijvoorbeeld: verf kopen voor het restaurant. Daarnaast schrijf je ook drie doelen op; dat zijn de langetermijndoelen. Bijvoorbeeld het netwerk van mentoren uitbreiden. Kijk goed of het past binnen je agenda van die dag. Het komt regelmatig voor dat de agenda voor die dag te vol is. Probeer dan ruimte te maken om wel aan die taken en doelen te werken.”
Planning
De doelen kunnen ook conceptueel gericht zijn. Bijvoorbeeld: het concept afhaal- en bezorgdienst verfijnen. Voor de langetermijnplanning gebruiken veel ondernemers het Business Model Canvas. Het is verstandig om de inhoud van je langetermijnplan met je mentoren, teamleden, compagnons, gezinsleden, toeleveranciers en omgeving te delen. Op die manier is iedereen op de hoogte van waar je vandaan komt, waar je staat en waar naartoe wilt. Alleen als jij de reis waar je naartoe wilt communiceert met de mensen om je heen, zijn zij in staat om jou te helpen. Er is geen mooiere bron van energie dan de mensen om je heen die snappen waar je naartoe wilt en je actief gaan helpen om bij dat punt te komen.” Hooft noemt een voorbeeld. “Ik ken een ondernemer die zijn zaak een andere bestemming wilde geven. Daar moest een verbouwing voor aan te pas komen. Hij was al drie maanden aan het zoeken naar mogelijkheden om de financiële middelen - 50.000 euro - bij elkaar te krijgen. Uiteindelijk is hij met zijn mentoren en huisbaas gaan praten. In het eerste gesprek met zijn huisbaas gaf deze direct aan: ik geloof in dit plan, je bent een al jaren een goede huurder, ik investeer die 50.000 euro.”
Volgens van Hooft heeft dit voorbeeld te maken met een stukje ego (“om hulp vragen vinden ondernemers vaak lastig”) en onwetendheid. “Niemand heeft jou als ondernemer verteld dat je hulp kan vragen aan een ander. Daarom is het ook zo belangrijk dat je iedereen op de hoogte houdt van je plannen. Dan geven mensen ook ongevraagd advies. In bijna alle internet-start-ups waar ik ben geweest hangt het Business Model Canvas fysiek aan de muur. Iedereen die binnenkomt kijkt daarnaar en kan meehelpen. Veel horecaondernemers zijn afgestudeerd aan de Hotelschool of hebben zich van afwasser tot ondernemer ontwikkeld. De ‘oudere’ generatie hotelschoolstudenten heeft niet geleerd om aan een team van mentoren te bouwen. Veel horecaondernemers zijn gewend om de pijn alleen en in stilte te nemen. Stel mensen in staat om je te helpen.”
Marketing
Die pijn en de stilte is aanzienlijk aanwezig in de horeca. Nu de restaurants, cafés en lunchzaken gesloten zijn om gasten te ontvangen is afhalen en bezorgen de enige omzetstroom die er nog is. “E-mailadressen verzamelen is nu essentieel. Voor nu en voor later, als de horeca weer open mag. Veel horecabedrijven zetten social media in - wat ook uitstekend werkt - maar die data is niet van jou. Dat zijn zogeheten geleasde netwerken. Alleen als je ervoor betaalt, bereik je je volgers. Als je ertegenaan loopt hoe je het best e-mailadressen kunt verzamelen, zoek dan in de lijst naar mentoren degene die zijn marketing uitstekend op orde heeft. Opticiens hebben klantenbinding vaak goed op orde. De volgende keer als je bij de opticien bent, vraag dan hoe ze dat vormgegeven hebben en wat ze jou als horecaondernemer adviseren. De horecaondernemers in Nederland die mij om mijn e-mailadres hebben gevraagd zijn echt op één hand te tellen. Gasten die nu in de horeca komen om af te halen, geven met liefde hun e-mailadres. Je moet er echter wel om vragen.”
De dag dat de horeca weer open mag ligt nog voor ons. Ondernemers hebben te maken met overmacht en het heeft weinig tot niets te maken met de capaciteiten van die ondernemer; de overheid heeft besloten dat de horeca dicht gaat. “Het eerste wat je opzij moet zetten is je ego en het schuldgevoel dat je het niet goed doet. Daar zal je mee om moeten gaan. Dat is de eerste stap naar nieuwe energie. Protesteren of klagen is zonde van die energie”, besluit Hooft.
Blijf op de hoogte
Iedere week twee verhalen op het gebied van energie. Houd de mailbox goed in de gaten en schrijf je hier alvast in om de nieuwsbrief te ontvangen.
