‘Waar je energie in stopt groeit’ of ‘Wie goed doet, goed ontmoet’. Dit soort gezegden suggereren dat de energie die je in een ander steekt, je in vanzelf terugkrijgt. Dat als je iemand helpt, de ander je vanzelfsprekend ook helpt. En dat in dezelfde mate.
Vergelijkbaar vind ik het gekke idee dat passie voor iets hebben, genoeg zou moeten zijn voor succes. Wellicht vertellen wij dit onszelf als excuus voor de tijd die wij ergens instoppen, zonder te weten wat ervan komt.
Misschien praat je een of andere leermeester of coach na, die dit soort mantra’s predikt. Of je hebt het geluk dat jij net diegene bent die wel 100% terugontvangt. Dit soort wederkerigheid zit in ons brein verankert. Als jij mij iets geeft, wil ik jou iets teruggeven. Herken je niet de bezoekjes aan vrienden, waar je over en weer met een flesje wijn of bloemen aankomt? Maar de aandacht die je geeft of de energie die je ergens in stopt, krijg je niet zomaar retour. Als je verwacht dat dit ‘give and take’ spel een gelijkspel is, dan kom je bedrogen uit. Aan tijd en energie steken in anderen hou je vaak een minder positief mensbeeld over.
‘Lekker negatief, hoor ik je denken. Maar de teleurstelling van datgeen je ontvangt zit ‘m in de maatstaf die je hanteert. Soms is 100% maar 90%. Of zelfs nog minder. Zo kunnen beide partijen evenveel geven en nemen. Dan heeft 100% voor jullie beiden evenveel waarde. Maar vaker komt het voor dat iemand je maar voor 90% teruggeeft. Niet omdat ze minder willen geven maar omdat ze gewoon weg niet meer kunnen geven. Waarom is 100% niet voor iedereen 100%?
In het Engels hebben ze het over ’10-gallon persons’ en ‘1-gallon persons’. Oftewel, mensen met een capaciteit van 10 liter of met een capaciteit van 1 liter. Wat bedoelen ze hiermee? Zie het als liters water in een emmer. Als de ‘1 liter persoon’ zijn volle 100% geeft, is de maat vol bij 1 liter water. Dat is alles wat hij kan geven aan anderen. Daarna stroomt zijn emmer over en is de koek op.
Bij een ‘10 liter persoon’, die zijn volle 100% geeft, is de maat vol bij 10 liter water. De ‘10 liter persoon’ geeft dus 9 liter meer, voordat zijn maat vol is en de emmer overloopt. Dus je volle 100% geven is niet bij iedereen gelijk. Geen frustratie door afspraken te maken De ‘10 liter persoon’ zal gefrustreerd zijn als de ‘1 liter persoon’ stopt met geven bij 1 liter. Hij denkt ‘is dit alles wat ik terugkrijg?’ Terwijl de ‘1 liter persoon’ niet snapt waar de ‘10 liter persoon’ zich zo druk over maakt.
Hij heeft toch alles gegeven wat hij in zich heeft? Alleen in een ideale wereld is wederkerigheid gelijkwaardig. Geven en nemen is zelden in balans. Het wil niet zeggen dat de een beter is dan de ander. Of dat sommigen zich meer inzetten. Deeen bereikt gewoon eerder zijn taks terwijl de ander door gaat waar iedereen stopt. Als je je dit realiseert kun je er rekening mee houden. Verwacht niet van de ander, wat je van jezelf verwacht. De 10 liter persoon kan ervoor kiezen zich aan te passen aan het ‘niveau’ van de ander. Maar het duurt niet lang voordat hij een onvervuld gevoel krijgt.
Bij samenwerkingen kun je daarom beter einddoelen afspreken. Spreek verwachtingen uit. Stel kaders en verantwoordelijkheidsvelden binnen ieders kunnen. Dan kom je toch aan op de eindstip, maar ieder op zijn manier. Spreek je verwachtingen niet uit, dan wordt samenwerken een lijdensweg vol frustraties en onbegrip.
Over Monique:
Monique is geboren en getogen in de horeca, in het restaurant van haar ouders. Daarna heeft zij meer dan 25 jaar gewerkt in de Internationale hotellerie en de meeting & events markt, in zo’n beetje alle disciplines, van medewerker tot commercieel directeur van een hotelgroep. Nu is ze eigenaar van Strategisch Horeca Advies en strategisch partner voor horecaondernemers. Verder is ze columnist en geeft ze trainingen aan de HM Academy op gebied van conceptontwikkeling en marketing.
Lees hier meer columns van Monique
