Als het consumentenvertrouwen stijgt, gaan consumenten meer buiten de deur consumeren. Die wetmatigheid bestaat al decennialang.
In 2015 steeg het consumentenvertrouwen, dat vanaf april boven de nul bleef. Dat leidde tot een stijging van de buitenshuisconsumptie met Â643 miljoen. De totale foodomzet steeg vorig jaar met Â703 miljoen tot Â57,3 miljard.
*FSIN*
"Dat het nu weer heel goed gaat met de totale buitenshuisconsumptie betekent niet dat het overal goed gaat", zo stelt Jan-Willem Grievink, directeur van het FoodService Instituut Nederland (FSIN), de organisatie die de foodomzetcijfers traditiegetrouw rond de Horecava naar buiten brengt.
"Er zijn veel horecabedrijven en cateraars die het nog steeds moeilijk hebben, terwijl anderen het juist extreem goed doen. De oorzaak moeten we zoeken bij een veranderend foodshoppergedrag dat weg beweegt van het traditionele midden van de markt en steeds vaker de uitersten opzoekt. Dat betekent dat de bovenkant van de markt met lifestyle concepten en fine dining de komende jaren belangrijker wordt, maar ook de voordeelsegmenten zullen fors groeien, waaronder het fenomeen discount dining."
*Nederland is nu nog vooral een mainstreamland*
De Nederlandse bestedingen aan voedings- en genotmiddelen komen voor ruim driekwart (van de in totaal Â57,3 miljard) uit het midden van de markt, het mainstreamsegment. Dat geldt zowel voor Foodretail als voor Foodservice. Maar dat gaat de komende tien jaar sterk veranderen, aldus het FSIN. "We krijgen te maken met middelpuntvliedende krachten, net als bij V&D. Consumenten verlaten vaker het veilige midden en gaan op zoek naar de beide andere uitersten. Enerzijds zijn dat vaker gepersonaliseerde gerechten, premium producten en lifestyle voedingsmiddelen. Anderzijds zullen ze vaker gaan voor het echte voordeelgevoel, waardoor er meer discountachtige segmenten ontstaan. We zien deze trend al wat langer in de VS en in Engeland en deze wordt nu ook elders in West-Europa zichtbaar. Voorbeelden van deze trend in Nederland zijn groeiende concepten als Happy Italy, Live Cooking, Vandaag en de verschillende wokformules. Hun aantal zal zich de komende jaren verdubbelen."
*De grenzen tussen de oude kanalen verdwijnen*
De stijging van Â643 miljoen in de buitenshuisconsumptie komt niet alleen vanuit de horecasegmenten. Steeds vaker zijn het ook supermarkten en speciaalzaken waar de consument iets voor directe consumptie koopt.
"Alles overziend, kun je stellen dat de consument het begrip Âhoreca ten grave draagt. De afkorting ho-re-ca staat immers voor hotel, restaurant en cafe?. Deze strikte indeling in herkenbare bedrijfstypen is verleden tijd. De consument gaat niet meer naar het restaurant. Hij gaat ergens iets eten. De consument duikt niet meer het cafe? in. Hij wil even wat drinken. Dat kan een cola zijn in een winkelcafe? maar evengoed een ambachtelijk bereide frisdrank in de open lobby van een hot stadshotel. Want bovenal kiest de consument voor de locatie, atmosfeer en prijs die hem op het moment supre?me het beste past of recht doet aan zijn levensstijl. Op dag X is dat het bouwmarktrestaurant. Op dag Y een trendy hamburgertent. Op dag Z een maaltijd via Thuisbezorgd.nl. Traditionele horecatypen die niet meebewegen met deze consument zijn sneller out of business dan in hun ergste nachtmerries, mede doordat social media dit gedrag versnellen", zo analyseert het FSIN.
*Nieuwe spelers*
Nieuwe diensten als Marleenkookt.nl, Thuisafgehaald.nl en Airdnd.nl zijn voorlopers van talloze nieuwe spelers op de grenzeloze foodmarkt waarin ook de consument zich als kok gaat gedragen. Dankzij internet is de drempel voor particulieren om toe te treden tot professionele markten veel lager geworden. Menig talentvolle thuiskok betreedt de markt, aangemoedigd door tv-programmaÂs als ÂHeel Holland baktÂ.
*Bezorgmarkt gaat fors groeien*
Daarnaast zien we dat het fenomeen Âbezorgen flink groeit. In 2015 is de bezorg- en afhaalomzet met ruim 8% gegroeid tot Â1,13 miljard. De komende jaren zal die markt stijgen tot een omvang van minimaal Â4 miljard in 2025. Daarbij gaat het niet alleen om de bezorg- en afhaaldiensten van retailers (Â450 miljoen), maar ook om de duizenden kleine bezorg- en afhaaldiensten vanuit foodservicesegmenten (pizzakoeriers, tafeltje-dek-je, Thuisbezorgd.nl, diepvriesmaaltijden et cetera).
*Eten in je eentje*
Uit de talloze conclusies van het FSIN over afgelopen jaar plukken we er nog een paar:
 Niet alleen het aantal eenpersoonshuishoudens groeit fors. Ook het aantal individuen dat deel
uit maakt van een meerpersoonshuishouden maar dat een deel van de week leeft als een
eenpersoonshuishouden groeit en jaagt de gemaksomzet buitenshuis aan.
 Steeds vaker doen horeca-ondernemers een deel van hun inkopen bij supermarkten (ruim Â380 miljoen). Dat laat de foodomzet van supermarkten extra groeien.
Foodconsumptie buitenshuis stijgt met 643 miljoen
11 januari 2016