Wie bewust onderneemt binnen de horeca, heeft zich vast al verdiept in de verschillende keurmerken en het energielabel van zijn of haar horecabedrijf. In dit artikel besteden we aandacht aan de verplichting om een energielabel te kunnen overleggen en de eisen die gesteld worden aan het verkrijgen ervan. Ook zetten we enkele bekende keurmerken op een rij.
Bij verkoop, verhuur of oplevering van utiliteitsgebouwen is een energielabel verplicht. Dit geldt ook voor (delen van) gebouwen met een horecafunctie, wat valt onder de noemer ‘bijeenkomst’. Logies, zoals hotels en pensions dienen ook over een energielabel te beschikken. Ook is het verplicht om de energieprestatie-indicator (de labelklasse) van een geldig energielabel weer te geven wanneer een gebouw te koop of te huur wordt aangeboden door uitingen in commerciële media. Het energielabel is maximaal 10 jaar geldig; let dus goed op de verloopdatum van je energielabel. De allereerste energielabels uit 2008 verliepen in 2018.
Voor zowel bestaande als nieuwe horecapanden is een energielabel bij verkoop of verhuur verplicht. Het mag duidelijk zijn dat vastgoed met energielabel A beter in de markt ligt dan een gebouw met een minder goede beoordeling. De huur- of verkoopprijs worden dus zeer zeker beïnvloed door het beschikbare energielabel.
Bij nieuwe verhuur moet de eigenaar van het pand een afschrift van het energielabel aan de nieuwe huurder overhandigen; bij verkoop ontvangt de koper deze van de vorige eigenaar. De energielabelplicht geldt alleen bij de verkoop en bij een nieuwe verhuursituatie. Het label moet aanwezig zijn bij de oplevering van het horecapand. Een energielabel is overigens niet verplicht bij overdracht van een horecaonderneming met ‘indeplaatsstelling van het huurcontract’: in dit geval wordt namelijk geen nieuwe huurovereenkomst aangegaan, maar hierbij wordt de lopende huurovereenkomst voortgezet door de nieuwe huurder van het pand. Er vindt hiermee een contractovername plaats waarbij de nieuwe huurder, in de bestaande huurverhouding, in de plaats treedt van de oude huurder. De verplichting om een energielabel aan de huurder beschikbaar te stellen, geldt dus enkel bij het aangaan van een nieuwe huurovereenkomst.
De Inspectie Leefomgeving en Transport controleert of je een definitief energielabel in bezit hebt bij de verkoop, verhuur of oplevering van een horecapand. Indien er geen energielabel aanwezig is, kun je een hoge boete riskeren.
Uitzonderingen op de labelplicht
In een restaurant is het zitgedeelte labelplichtig. Dat geldt ook voor het kantoor. De keuken is uitgesloten van deze verplichting, aangezien het onder de gebruiksfunctie ‘industrie’ valt. In principe is de aannemer of projectontwikkelaar – in het geval van nieuwbouw - verplicht bij oplevering een energielabel te overhandigen, tenzij de opdrachtgever al eigenaar was van de bouwgrond.
Waarnaar wordt gekeken bij de inspectie?
het type glas
het type isolatie in vloer, gevel en dak
de installaties die gebruikt worden om te verwarmen en koelen
het type verlichting, en de hoeveelheid hiervan
de totale oppervlakte van het pand, wanden en daken
de functie van het pand
Energielabel C verplicht vanaf 2023
Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) staat het volgende over de verplichting om een energielabel te hebben vanaf 2023.
Vanaf 2023 is ieder kantoor groter dan 100m2 naar verwachting verplicht om minimaal energielabel C te hebben. Check daarom eerst je energielabel op www.ep-online.nl. Met een energielabel van A, B of C voldoet een kantoor aan de (voorgenomen) eis voor 2023. De verplichting om een energielabel zichtbaar op te hangen, geldt ook voor andere gebouwen met publiek toegankelijke delen vanaf 250 m2. Dit zijn bijvoorbeeld ziekenhuizen, scholen, winkels, supermarkten, restaurants, schouwburgen, banken en hotels. De verplichting geldt als er voor deze gebouwen een energielabelplicht is en er een energielabel is afgegeven. Bij winkels hangt het label in de winkel, bij een winkelcentrum hangt het label bijvoorbeeld bij de ingang van het gebouw. Het gaat hierbij om (delen van) gebouwen waar veelvuldig publiek komt (vaker dan incidenteel). Deze verplichting geldt ook als een particulier een ruimte huurt van de overheid waar vaak publiek komt, bijvoorbeeld een sportschool.
Energielabel aanvragen fors duurder
Vanaf 1 januari 2021 is er een nieuw systeem voor het aanvragen van een energielabel ingevoerd. Hierdoor vallen de kosten fors hoger uit, aangezien er voorheen enkel administratiekosten betaald hoefden te worden. Nu moet een erkend deskundige langskomen om een inspectie te doen. Energielabels blijven 10 jaar geldig vanaf de registratiedatum, dat geldt ook voor energielabels die zijn geregistreerd voor 1 januari 2021. Mede hierdoor is er eind 2020 een run ontstaan op deze labels.
Keurmerken
Naast het bekende energielabel, waarmee de energiezuinigheid van het vastgoed wordt aangetoond, zijn er verschillende keurmerken in de markt gezet die aan de consument laten zien op welke andere vlakken jij je onderscheidt. Vaak zijn hieraan ook doelstellingen op het vlak van klimaat en duurzaamheid gekoppeld.
Green Key
Green Key is een bekend keurmerk. Green Key is onderdeel van de Foundation for Environmental Education FEE. Dit is een wereldwijde organisatie met leden in meer dan zestig landen. Op free-international.org lees je meer over de doelstellingen van deze organisatie. Zorg voor en bewustwording van natuur, milieu en duurzaamheid zijn pijlers waarop de ideologie is gestoeld.
In de praktijk zul je als horecaondernemer een balans moeten vinden tussen duurzaam ondernemen en het bieden van comfort om aan de eisen te voldoen die Green Key stelt en om tegelijkertijd aan de wensen van de gast te kunnen voldoen. Het gebruik van fairtrade meubels, het implementeren van energiezuinige verlichting en het bieden van biologische producten op de kaart behoren tot de mogelijkheden. Ook op het vlak van waste dien je te voldoen aan bepaalde criteria. Het is duidelijk dat je verder moet denken dan de menukaart om het keurmerk te mogen voeren.
EKO-keurmerk Horeca
Het biologische keurmerk kennen we uit de winkel, maar er is ook een keurmerk voor biologische restaurants. Het EKO-keurmerk Horeca voorziet in de behoefte aan een dergelijk keurmerk. Zo weet de consument dat er in de keuken gecontroleerd biologische producten worden gebruikt. Overigens kom je op meer plekken waar je buiten de deur kunt eten dit keurmerk tegen: bij hotels, congreslocaties, kookopleidingen of kinderdagverblijven.
Dit keurmerk kent verschillende categorieën: Brons (minimaal 20 procent), Zilver (minimaal 50 procent), Goud (minimaal 80 procent) en Goud 100 procent.
LEKKER VEGA Keurmerk
Het LEKKER VEGA Keurmerk voor Restaurants is per december 2019 in plaats gekomen voor Gastvrij voor Vegetariërs, een keurmerk van de Vegetariërsbond. Op de website van de bond kun je zien welke restaurants, (eet)cafés en lunchrooms vegetarische en vegan opties aanbieden en uiteraard is het mogelijk jouw horecazaak aan te melden.
BREEAM-NL
De BREEAM-certificering voor vastgoed stelt behoorlijk hoge eisen aan een (nieuwbouw)project. Een gebouw met een BREEAM-NL certificaat is in de praktijk ook een gezond gebouw. Dat betekent dat er aandacht is voor bijvoorbeeld het binnenklimaat, de ventilatie en het licht. Een gezonde werkomgeving is beter voor het welzijn en de productiviteit van de gebruikers. De lat van BREEAM-NL ligt wel hoger dan wat wettelijk wordt geëist; op die manier ben je immers toekomstbestendig.
Duurzame projecten zijn bovendien in trek bij huurders en gebruikers, wat betekent dat een gebouw meer waard wordt.
Green Globe
Green Globe is ontworpen voor de reis- en gastvrijheidindustrie, maar ook voor toeleveranciers. Restaurants kunnen ook gecertificeerd worden. Bij de meeste duurzaamheidscertificaten ligt een grote focus op de ecologische kant (het besparen van ons milieu). Bij Green Globe zijn meer aspecten, zoals milieu, economische en sociale maatregelen, vertegenwoordigd (hierbij kun je denken aan goede arbeidsomstandigheden, het steunen van goede doelen, inkoop van Fairtrade producten en ondersteuning van de lokale omgeving), wat zorgt voor een volledig duurzaamheidbeleid.
Andere keurmerken
Op productniveau zijn er verschillende keurmerken. Keurmerken zijn over het algemeen goed bekend bij de horecaprofessionals. Uit de Duurzaameter (2016) blijkt het Fairtrade/Max Havelaar keurmerk het meest bekende keurmerk in de sector: bij 97 procent van de ondernemers is het keurmerk bekend. Misschien komt dit omdat fair trade koffie en thee inmiddels goed ingeburgerd zijn.
Op de tweede en derde plaats volgen Biologisch (EU/EKO) (96 procent) en Beter Leven keurmerk (92 procent). Opvallend is volgens de onderzoekers wel dat veel deelnemers het bij consumenten relatief onbekende ‘Erkend Streekproduct’ zeggen te kennen: 83 procent. Dat het Demeter-keurmerk vrij onbekend is (32 procent) is volgens hen geen verrassing, want het aanbod van producten met dit keurmerk in de horeca is (nog) beperkt.
Blijf op de hoogte
Iedere week twee verhalen op het gebied van energie. Houd de mailbox goed in de gaten en schrijf je hier alvast in om de nieuwsbrief te ontvangen.
