Gedurende dit jaar vindt er in de horeca een grote inhaalslag plaats met een verwachte volumegroei van 30 tot 35 procent. Ondanks de forse groei zal de horecasector naar verwachting pas in 2023 volledig zijn hersteld van de coronapandemie. Naast de nasleep van de coronacrisis kampt de sector met andere uitdagingen, zoals personeelstekorten en sterk oplopende kosten. Hogere personeels-, energie- en inkoopkosten zetten de winstmarges zo nog meer onder druk omdat het lang niet altijd mogelijk is de hogere kosten volledig bij de klant neer te leggen. Zeker niet nu ook het consumentenvertrouwen op een historisch dieptepunt ligt. Niettemin stijgen de prijzen in de horeca dit jaar naar verwachting met meer dan 3 procent. Dit blijkt uit het nieuwe vooruitzicht horeca van ING Research.
Volumegroei
“De vooruitzichten voor de horeca zijn voor 2022 rooskleuriger dan de afgelopen twee jaren”, stelt Katinka Jongkind, sectoreconoom Leisure bij ING Research. “Er vindt dit jaar naar verwachting een grote inhaalslag plaats van etentjes, cafébezoek en feesten buiten de deur.” In tegenstelling tot vorig jaar, toen de lockdown tot mei duurde, werden eind februari 2022 in Nederland vrijwel alle beperkende maatregelen opgeheven en mocht alles weer open. Daarnaast profiteert de sector van verschillende grote evenementen dit jaar in Nederland, zoals Koningsdag, het WK voetbal, de Formule 1 in Zandvoort en de eerste drie etappes van de Spaanse wielerronde Vuelta in Utrecht en Noord-Brabant. “Voor 2022 verwachten we voor de horeca dan ook een volumegroei tussen de 30 en 35 procent. Voorwaarde daarbij is wel dat er later dit jaar geen nieuwe lockdown voor de horeca komt”, aldus Jongkind.
Alleen fastservice al volledig hersteld
Binnen de horecasector zijn er grote verschillen in de mate van herstel. Zo werden bedrijven met veel afhaal- en bezorgomzet, zoals cafetaria’s en fastservice restaurants, relatief minder hard geraakt door de lockdowns. Deze bedrijven zaten eind 2021 dan ook weer op het niveau van 2019. Dit geldt niet voor restaurants, cafés en hotels. Daar lag de omzet eind 2021 nog altijd fors lager ten opzichte van 2019, variërend van een kwart minder omzet voor restaurants tot een 50 procent lagere omzet voor hotels. Vooral bij hotels duurt het herstel langer. Dit komt met name doordat de terugkeer van zakelijke en intercontinentale reizigers nog enigszins achterblijft. Naar verwachting zal de horecasector pas in 2023 volledig zijn hersteld van de coronapandemie.
Meer horecazaken failliet in 2022
Ondanks dat de sector hard is geraakt door de coronapandemie bleef het aantal faillissementen tot en met het eerste kwartaal 2022 extreem laag. Het aantal bedrijfsbeëindigingen is in het eerste kwartaal 2022 met 40 procent wel sterk toegenomen ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Naar verwachting zal het aantal bedrijfsbeëindigingen en faillissementen in de horeca in 2022 hoger uitvallen dan in 2021. Dit komt onder meer doordat horecabedrijven vanaf oktober 2022 moeten beginnen met het terugbetalen van de belastingschuld. Deze is inmiddels opgelopen naar 1,4 miljard euro. Ondanks dat bedrijven vijf jaar de tijd krijgen om de belastingschuld af te lossen, zal dat voor een deel van de horecabedrijven tot financiële problemen leiden, met bedrijfsbeëindiging of faillissement tot gevolg.
Hogere loonkosten
Naast de nasleep van de coronapandemie staat de sector voor een aantal andere uitdagingen. Zo geeft bijna een kwart van de horecabedrijven aan het personeelstekort als een belemmering voor hun activiteiten te zien. De krapte op de arbeidsmarkt zorgt ook voor hogere personeelskosten. Uit data van Temper blijkt dat de uurtarieven van zelfstandigen, die via het online platform werken, sinds de versoepelingen in februari 2022, weer in rap tempo toenemen. Het gemiddelde uurtarief voor de horeca lag in april 2022 al 15 procent hoger ten opzichte van de dip van eind 2021. De uurtarieven van zowel mensen in de bediening als in de catering stegen het meest. Overigens nam het salaris niet alleen bij zelfstandigen toe, dit gebeurde ook bij werknemers in de horeca. Zij kregen in april, voor het eerst in vijftien maanden, een cao-verhoging van 3,3 procent.
Druk
De horecasector kampt dit jaar niet alleen met hogere personeels- en energiekosten, maar ook met hogere inkoopprijzen van onder meer bier, koffie, brood, vlees, olie en boter. “Vorig jaar voerde de sector met 3 procent al een grotere prijsverhoging door dan voorgaande jaren, onder meer vanwege de krappe arbeidsmarkt en de hogere energieprijzen”, aldus Katinka Jongkind. “Naar verwachting gaan de prijzen in de horeca dit jaar met meer dan 3 procent omhoog. De vraag is wel in hoeverre de kosten één-op-één aan de klant kunnen worden doorberekend, zonder de klant weg te jagen. De horeca kan er daarom voor kiezen een deel van de hogere kosten voor eigen rekening te nemen, al gaat dit wel ten koste van de winstmarge. Vanwege de sterke concurrentie in de afgelopen jaren door de forse groei van het aantal horecazaken, staat de winstgevendheid van restaurants en cafés overigens al langere tijd onder druk.”
